28 kwietnia 2023 roku wchodzi w życie obowiązek posiadania certyfikatu energetycznego.

Świadectwo energetyczne to dokument, który określa "obliczeniowe" zużycie energii na potrzeby Centralnego Ogrzewania i przygotowania Ciepłej Wody Użytkowej. Dokument ten wskazuje, jaka jest charakterystyka energetyczna danego mieszkania lub budynku (tj. jakie jest zapotrzebowanie na energię wynikające z ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji, c.w.u.) i może mieć znaczny wpływ na wartość nieruchomości poprzez oszacowanie kosztów utrzymania danej nieruchomości.

Przepisy w Polsce wdrażane są zgodnie z obowiązującą ustawą: Tekst jednolity: Dz. U. 2014 poz. 1200 z dnia 19 sierpnia 2009 roku, Tekst ogłoszony: Dz. U. Poz. 2206 z dnia 27 października 2022 roku (ustawa z dnia 7 października).

Chociaż pierwsze wdrożenie Dyrektywy Unijnej 2010/31/UE dotyczącej świadectwa charakterystyki energetycznej miało miejsce 1 stycznia 2009 roku, dopiero teraz zaczną obowiązywać przepisy, które wprowadzają wymóg posiadania certyfikatu, przekazywanego przy odbiorze, dla każdego nowo wybudowanego bądź oddawanego do użytkowania budynku (wymóg przy zawiadomieniu o zakończeniu budowy lub przy udzieleniu pozwolenia na użytkowanie). Zmiany dotyczą także budynków wybudowanych na podstawie projektów budowlanych sprzed 19.09.2020 roku, budynków o powierzchni użytkowej większej niż 500 mkw., w których świadczone są usługi dla ludności (kopia certyfikatu musi być umieszczona w widocznym miejscu - obowiązek właściciela lub zarządcy budynku) oraz obligować będą właścicieli domów i mieszkań, którzy będą swoje nieruchomości sprzedawać lub wynajmować.

Ważność certyfikatu upływa po 10 latach od dnia jego sporządzenia - chyba, że w budynku zmieni się zużycie energii, np. na skutek termomodernizacji.

Wytyczne dyrektywy:

• obowiązek sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej dla nowo wybudowanych budynków w momencie oddania ich do użytkowania (zapewnienie świadectwa dla każdego lokalu jako nowy obowiązek deweloperów)
• wdrożenie mechanizmów koniecznych do przekazywania świadectw charakterystyki energetycznej przy sprzedaży lub wynajmie budynków lub ich części
• regularna kontrola systemów ogrzewania lub klimatyzacji w przypadku dokonania zmian mających wpływ na efektywność energetyczną budynków
• dopuszczenie formy elektronicznej świadectw charakterystyki energetycznej i protokołów z kontroli systemów ogrzewania lub klimatyzacji

Możliwe formy świadectwa charakterystyki energetycznej:

• papierowa: opatrzona numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków prowadzonym przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, i osobistym podpisem osoby uprawnionej do sporządzania świadectw
• elektroniczna: opatrzona numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków i kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub osobistym podpisem osoby uprawnionej

Kto musi posiadać świadectwo charakterystyki energetycznej?

• właściciel lub zarządca budynku lub jego części
• osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
• osoba, której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego

W jakich sytuacjach świadectwo charakterystyki energetycznej jest konieczne?

• sporządzenie aktu notarialnego umowy zbycia prawa własności lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
• zawarcie umowy najmu (kopia świadectwa w wersji papierowej lub w formie wydruku w wersji elektronicznej)

Właściciel lub zarządca budynku ma obowiązek przekazać kopię świadectwa charakterystyki energetycznej (w przypadku wersji papierowej) lub wydruk tego świadectwa (w przypadku postaci elektronicznej), nieodpłatnie, w ciągu 14 dni od złożenia wniosku przez właściciela części budynku lub osobę, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. Warto zaznaczyć, że deweloper ma już obowiązek sporządzać świadectwo charakterystyki energetycznej dla każdego mieszkania, a nie - jak dotychczas - tylko dla budynku.

Obowiązek notariusza:

• odnotowanie w akcie notarialnym faktu przekazania nabywcy świadectwa charakterystyki energetycznej
• w przypadku braku przekazania nabywcy świadectwa charakterystyki energetycznej notariusz poucza osobę zobowiązaną do przekazania tego dokumentu o karze grzywny (do kwoty 5000 zł) za niewykonanie tego obowiązku

Uwaga: najemca i nabywca nie mogą zrzec się otrzymania świadectwa charakterystyki energetycznej ani jego kopii w formie papierowej lub wydruku z wersji elektronicznej.

Ogłoszenie lub reklama sprzedaży lub wynajmu budynku lub jego części:
Właściciel lub zarządca budynku lub jego części, osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub podmiot, który działa na ich zlecenie muszą podać w treści reklamy lub ogłoszenia:

• wskaźniki zapotrzebowania na energię użytkową i końcową
• wskaźniki na nieodnawialną energię pierwotną
• udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu
• jednostkową wielkość emisji CO2

Dane potrzebne do sporządzenia świadectwa energetycznego:

• plan budynku, domu, mieszkania
• rok oddania do użytkowania
• powierzchnia użytkowa
• rodzaj ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej
• informacje o przegrodach i ich ociepleniu

Koszt sporządzenia świadectwa energetycznego:
Kwoty za sporządzenie dokumentu zależą od rodzaju nieruchomości i oscylują obecnie w granicach 300-500 zł za mieszkanie, 500-700 zł za dom jednorodzinny. Można spodziewać się, że - biorąc pod uwagę szybko rosnący popyt - ceny, przynajmniej tymczasowo, ulegną znacznemu wzrostowi. Z czasem, w miarę nasycenia, sytuacja powinna się ustabilizować, być może na poziomie 500-700 zł za mieszkanie, powyżej 1000 zł za dom. Czas pokaże, ale jedno jest pewne - terminy realizacji już się wydłużają.